TÜRK SANATI DÜNYA VİTRİNİNDE
Sotheby's 7 Nisan'da Londra'da düzenleyeceği Çağdaş Türk Sanatı Müzayedesi'nde satışa sunacağı 102 eserden öne çıkanları dün İstanbul'da koleksiyonerlere tanıttı. Müzayedede toplam 2-3 milyon pound arası satış bekleniyor.
Santralistanbul’da geçen hafta açılan ‘20. Yüzyılın 20 Modern Türk Sanatçısı’ sergisinin açılışında Ferit Edgü anlatmıştı: “Akademiden hocam olan Bedri Rahmi Eyüboğlu öldüğünde, ailesi onun atölyesini galeri yapmak istemişti. Atölyeyi galeri yaptık. Sene 1976. O zamanlar İstanbul’da bir galeri daha vardı: Maya Galerisi. Şimdi İstanbul’da kaç galeri var, sayısını bilmiyorum.”
Yıl 2011. Bugün geldiğimiz noktada Türkiye sanatı hiç olmadığı kadar dünyanın da gündeminde ve Sotheby’s gibi dünya devi müzayede şirketleri, Londra’daki merkezlerinde her yıl sadece Türkiyeli sanatçıların eserlerinin satıldığı müzayedeler düzenliyor. Bunlardan sonuncusu Sotheby’s tarafından 7 Nisan’da Londra’da düzenlenecek Çağdaş Türk Sanatı Müzayedesi. Mübin Orhon, Burhan Doğançay, Taner Ceylan, Hale Tenger, Azade Köker, Ansen Atilla gibi sanatçıların müzayedede satışa çıkacak 102 eserinden küçük bir seçki, dün 13.00-18.00 arasında Akbank Private Banking sponsorluğunda The Marmara Esma Sultan’da koleksiyonerlerin beğenisine sunuldu.
“Türkiye’deki hareketli ve heyecan verici sanat ortamı çok etkileyici bir hızda büyürken, biz de Sotheby’s olarak İstanbul’da olmaktan büyük heyecan duyuyoruz” diyen Sotheby’s Çağdaş Türk Sanatı Müzayede Yönetmeni Elif Bayoğlu’na göre Türk sanatı aslında 1950’lerden beri çok iyi durumda, sadece son yıllarda küresel pazarda görünürlülüğü arttı. Bunda da İstanbul Bienali’nin, Vasıf Kortun, Beral Madra gibi çok çalışan küratörlerin hayli etkili olduğunu düşünüyor.
4 Mübin Orhon’a 680 bin pound
7 Nisan’daki müzayedede satışa sunulan eserlere gelince... Müzayedenin gözdesi kuşkusuz, Paris ekolü soyut resmin ustalarından Mübin Orhon. 1960’lardan beri galerici, koleksiyoner Fransız Daniel Gervis’nin koleksiyonundan çıkan, sanat piyasasında daha önce görülmemiş dört büyük boy Mübin Orhon tablosuna toplam 680 bin pound alt fiyat biçilmiş.
Müzayedenin önemli eserlerinden biri Burhan Doğançay’ın ‘duvar’ serisinden 1985 tarihli ‘Whispering Wall II’ isimli eseri. 120-180 bin fiyat aralığıyla müzayedeye çıkacak tuval üzerine akrilik resim, 1985’ten beri aynı Amerikan koleksiyonunda bulunuyor.
Esma Sultan’da da sergilenen Ansen Atilla’nın anıtsal Civilizations Serisi’nden ikinci eseri ‘Guns of War’, 15. yüzyılın sonlarında Avrupa’daki imparatorlukların arasında artan ticari rekabet sonucu, kaşiflerin yeni koloniler bulmak amacıyla dünyanın farklı köşelerine seyahetleri sırasında bilinmeyen ilk yerli ırklarla karşılaşmalarını resmediyor. Ansen’in dev boyutlu eseri 22-28 bin pound fiyat aralığından satışa çıkıyor.
Hale Tenger’in 30-40 bin pound değer aralığında satışa çıkan ‘Ortasında’ (Amidst) adlı heykelinde ise oyuncak kurşun askerler ve plastik bir figür demir levhadan oluşan bir temelin üzerine yerleştirilmiş. Bu heykelle Tenger, baskıcı devlet politikalarına, günümüzde artan şiddet ve askeri güce eleştiri getiriyor.
Tanınırlığa değil iyi işe bakılıyor
Sotheby’s’in bu yıl üçüncüsünü düzenleyeceği Çağdaş Türk Sanatı Müzayedesi’nde Nejad Devrim, Selim Turan, Hakkı Anlı, Sabri Berkel, Canan Tolon, Selma Gürbüz gibi tanınmış sanatçıların yanı sıra Türkiye’de az bilinen ressamların da eserleri yer alıyor. Londra’daki koleksiyonerlerin Türk sanatçıları çok fazla tanımadığını belirten Sotheby’s Avrupa’nın yöneticisi Lord Poltimore, “Tanınırlık onlar için önemli değil. Onlar iyi işlere bakıyorlar” diye konuşuyor.
Müzayede yönetmeni Elif Bayoğlu ise eserleri seçerken teknik kalitesine ve satılabilirliğine baktıklarını söylüyor. Satılabilirliğin doğru fiyatlandırmaktan geçtiğinin altını çizen Bayoğlu, “Önceki iki müzayede çok iyi geçti. Eserlerin yüzde 70’ten fazlası satıldı. İlk müzayedede 1.3 milyon paund, ikincisinde 2.4 milyon paundluk satış yapıldı. Bu müzayededen 2 ile 3 milyon paund arası satış bekliyoruz” diyor.
Zeid’e 1.5 milyon lira
2009 yılında Türkiye’de bir büro açan Sotheby’s ilk müzayedesini de aynı yıl düzenledi. 4 Mart 2009’da Londra’daki ‘Çağdaş Türk Sanatı’ müzayedesinde Erol Akşavaş, Mübin Orhon, Taner Ceylan, Erinç Seymen gibi sanatçılar vardı. Mübin Orhon 468 bin, Taner Ceylan ise 170 bin lira gibi çok yüksek fiyatlara satıldı. 2009 müzayedesindeki toplam satış rakamı 3.5 milyon lira (1.38 milyon sterlin).
2010 yılında 15 Nisan’da gerçekleşen Londra’daki ikinci Çağdaş Türk Sanatı müzayedesinde ise çok daha yüksek bir rakama ulaşıldı. Toplam 5.5 milyon lira. Aralarında Erol Akyavaş, Abidin Elderoğlu, Nejad Melih Devrim, Mübin Orhon Mehmet Güleryüz, Burhan Doğançay gibi isimlerin de olduğu 68 eserin satıldığı müzayedede en yüksek fiyata (1.5 milyon lira) ulaşan Fahrelnisa Zeid oldu.
Taner Ceylan’dan ‘1879’
Satışa çıkacak en sıradışı eserlerden biri de hiperrealist ressam Taner Ceylan’ın ‘Kayıp Resimler Serisi’den ‘1879’ adlı tablosu. Oryantalist algıyı tersyüz eden eserde Ceylan, Osmanlı sarayından beyaz peçeli bir kadını Courbet’nün ‘Hayatın Kökeni’ adlı ünlü tablosunun önünde betimliyor. 50-70 bin paund fiyat aralıgından satışa sunulan ‘1879’, belki tarihte gerçekleşmiş olabilecek bilemeyeceğimiz bir anın fotoğrafı gibi. Zira erotik ‘Hayatın Kökeni’ tablosu Osmanlı diplomatlarından Halil Bey tarafından dönemin ünlü ressamı Gustave Courbet’ye sipariş edilmişti.
Radikal 17.03.2011
|
|
|