BİZANS’I KURAN PERSLER AYA SOFYA BİLİMEVİNİ DE KURDU
Antik haritalarda gördüğümüz isimleri ve antik paralardaki sembolleri incelediğimizde Bizans ve Aya Sofya’nın kurucuları bize hiç de uzak durmuyorlar. Bizans kartalından ay yıldızlı Bizans parasına kadar, (Resim 1) bereket boynuzundan yerleşim adlarına kadar...
Milattan önce Akmenid İmparatorluğu (Büyük Kuruş) döneminde yaşanmış Pers-Roma, Peleponnez -Atina vb savaşları ve İstanbul’un yağmalandığı (198, 548, 1204) Roma işgalleri incelendiği zaman görülür ki bugün batılı tarihçilerin bize sunduğunun aksine bambaşka bir tarih var ortada.
Son on yılda ülkemizde ciddi antik tarih yazarları çıktı. Başta Prof.Murat Arslan ve Akdeniz Üniversitesinde kurduğu araştırma ekibine baştan teşekkür etmek istiyorum. VI.Mitridate Biyografisiyle yaptığı doktorasından beri Yunan kaynaklarını doğrudan çevirmek suretiyle önümüze çok sağlam kaynaklar koydu, çok güzel işler yapıyor.
Elimizdeki haritaları, sembolleri inceleyerek başlayalım.
2 No’lu haritada tespitlerimiz (Resim 2) :
1- Khrysokeras: Kirus Kerizi/ Kanalı.
Haliç, Bereket Boynuzu.
Haliç, Haly-su; Derelerin birleşerek döküldüğü su-yolu, Ulu-su. Kızılırmak’ın antik adı da Halys’dir.
Bereket Boynuzu: Pers-Sümer kültüründe var olan, Artemis’in de sembolü olan geyik boynuzundan gelir. Geyik tarih boyunca Anadolu’ya ait semboldür. Efes Artemisi’nin altın heykelinde bir de geyik vardır.
Keza Makedonyalı İskender Pers ülkesi Akmenid İmparatorluğunu yağmalamaya geldiğinde bunu tasvir için yapılan mozaik tabloda geyiği baltayla parçalarken resmedilmiştir.
2- Khrysopolis: Kirus’un Beli/şehri. Üsküdar.
Kuruş hanedanından gelen Kadıköy satrapından adını aldı. Kardeşine karşı sefere çıkıp aldığı yenilgiyle ünlüdür, “10 binlerin dönüşü” adlı kitap onun yenilgisini anlatır.
Kuruş’a İran’da Kuroş, Makedonya’da Gross, Atina’da Kirus denir. Türk parasındaki adı keza yüzlerce yıldan beri Kuruş’tur ve 2005 yılına kadar üzerinde bereket sembolü olarak buğday bulunurdu.
Skitdor (Üsküdar); 548’den sonra şehrin adı İskit-dor olmuştur.
548’de Nike İsyanı olarak bilinen Hıristiyan ayaklanmasında isyancılar Aya Sofya’yı (ve daha birçok yeri) yaktığı zaman Dor atlarıyla denizden karşıya geçen elli bin İskit süvarisi ayaklanmayı bastırdı ve yangını söndürdü. Anadolu’dan büyük destek alan Jüstinyen karşılığında vergileri düşürdü, Roma saldırılarında yakılan pek çok bilimevini daha onardı. Cenaze töreni Ankara’da Avgusto Bilimevinde yapıldı, Ankara Valiliği önündeki anıt sütunu halen oradadır.
Jüstinyen (Oğuz inanışlı!) Bizans kralı Dor atların anısına Hipodroma altın-gümüş karışımı dört at heykeli yaptırdı, bu atlar 1204 işgalinde Katolik Latin (Venedik) yağmacılar tarafından kaçırılarak Venedik Meydanına konulmuştur. Bugüne kadar o atların geri İstanbul’a iadesi dahi hiç konu edilmemiştir.
3- Khalkedon: Tun Halkı. Güneşin doğduğu yerde, Tan yerinde yaşayan Halk.
Yerel şiveyle “Halk”derken H harfi gırtlaktan KH gibi çıkartılır, bu sesi bilmeyenler için yanıltıcı olabilir.
5- Ay’a Sofia.... Ay İnanışlı Sofilerin, filozofların yeri. Pers kralı Büyük Kuruş’un kızı Artemis’in anısına yapılmıştır. Pagan bilimeviydi. Sümerler böyle bilimevlerinin kapısına “Geometri Bilmeyen Giremez” yazardı. Persler de Sümerlidir.
6- Bosforus: İstanbul Boğazına Bizanslı tarihçi Arrianus “Trakia Bosforus” der.
Antik Trak devleti Karadeniz Ereğlisi’ne kadar içine alırdı. Örneğin Beykoz (Oğuz Beyi) önemli merkezlerinden biriydi.
Marmara denizinin ve boğazın her iki yakasında yaşayanların ortak adı MYSİ idi.
Tarihçi Murat Arslan Arrianus’un Bithyniaka adlı eserinden yaptığı alıntıya istinaden Kalkhedon ile Byzantion arasındaki boğazın buranın karşı kıyısında Mys’lerin ikamet etmelerinden dolayı bir zamanlar Mysia Boğazı, bir ara Trakyalılardan dolayı Trakya Boğazı, daha sonra da Bosforus olarak adlandırıldığından bahseder ve devam eder:
“Istanbul Boğazı aynı zamanda, Bithynia, Mygdonia ya da Bebrykia Boğazı olarak da adlandırılabilirdi. Zira boğazın her iki yakası da -Asya ile Avrupa- ikamet edenler Bithynia”lılar, Mygdonia”lılar ve Bebrykia”lılar şeklinde anılırlardı.”
Fonetik olarak açıklamakta fayda görüyorum: Bu isimler Ay İnanışlılar anlamında olan farklı yerel telaffuzlardır. Hatta Artemis içinde Mis/Mysi vardır ve kutlu asker(erata), hilal uğruna savaşan asker demektir.
Farklı olan “Bebery-kia” ise, Börü-ebe, açılımında olup “dişi kurt” inanışlı demektir. Antik Amizos (Samsun) parasında (Resim 3) görüldüğü gibi:
Sinop’ta bugün yaşayan Baruönü soyadlı aileler bu kültürün izlerini taşımaktadır.
3 No’lu Bakırköy haritasında tespitlerimiz (Resim 4) :
1-İki tane dere: Bakırköy haritasında açıkça seçilen iki tane “dere” var. Öncelikle belirtmeliyim, Rize şivesiyle Antik Pers ülkesi İran’ın Hazar kıyılarındaki şive bugün de aynıdır. Bu nedenle, dere adlarını yerel şiveyle “Kerpiçci Dere” ve “Çağuş Baği Dere” olarak okuyabiliyorum.
2- Bakırköy’ün adı çok belirgin seçiliyor. Farsça Bahri (Deniz) Köyü, belli ki sahildedir. Zamanla Macrikeuy/Bakırköy’e dönüştüğü anlaşılıyor.
Hebda-mon: Bakırköy’ün daha eski adıdır. Farsça Hefta(yedi)-mun. Dereboyu yedinci köy olduğuna da işaret edebilir.
Anna Komnena “Aleksid” adlı kitabında der ki;“Bizans imparatorlarının önem vererek köşkler, hamamlar, bahçeler ve havuzlar inşa ettiği Hebdomon, Latin İstilası’nın gerçekleştiği 13. yüzyılda yıkık ve terk edilmiş bir yerleşmeye dönüşmüştür.”
3- Dekatos: Farsça “Dekatos” Onuncu Köy anlamındadır. Haritada görünmüyor, ancak Alksid’de Bakırköy’den sonra gelen Dekatos adında 10.köy diye bir köyden söz ediliyor. Bugün Yeşilköy olabilir.
“Bizans” adının kökeni Atina mı İtalya mı?
Birçok kaynakta Megaralı Bizas (Bizans) tarafından kurulduğu yazmaktadır. Atina şehrine yakın ama Atinalılarla iyi geçinemeyen, bir nedenle Kadıköy’ün karşısına gelmiş, önce Eyüp’e gelmiş, sonra Saray Burnuna kadar koşmuş... Bir efsane var. Ancak Halikarnas Balıkçısı der ki her efsanenin yüzde ellisi gerçektir, dolaylı anlatımla süslenmiştir.
Bundan dolayı Meragalıların geldikleri yeri ve sembollerini araştırdım. Geldikleri yer İtalya’da Arnavutluk’un karşı kıyısında, Apulia. Ulu Ay Opa Yeri!
Megaralılar da Artemis’i kutsamışlar, sembollerinde Hilal ve Kurt, çivili Makedon gürzü var (Resim 5). Megaralıların geldiği yerin adı Ay Opalı!
Efes Artemisinin parasındaki bazı sembolleri İtalya’da Megaralıların ata yurdu olan Apolia’da ve Sirakuza (Sicilya) taraflarında görebiliyoruz:
Sirakuza’da adı Persopanın Bereket İneği olan kabartmada ineğin altında Efes Artemisinin anakraliçe arı var. Yoksa bu bir arı değil de Haliç’te Bosforus’a doğru kaçan ineği ısıran sinek olabilir mi? Oda mümkün! Efsaneye göre Bereket ineğinin vardığı yerde Aya Sofya kuruluyor ve şehrin adı da Farsça anlamı Bilgeler demek olan BİCANİ Şehri, Işıklı Şehir, Kentler Kraliçesi oluyor.
Ne demişti Halikarnaslı Balıkçı Baba; her efsanenin yüzde ellisi gerçektir.
Gelelim Bizans Kartalına...
2005 yılı gibiydi yanılmıyorsam, Yenikapı’dan Sirkeci’ye doğru sahilden yürüyordum, solda sarmaşıkların yer yer aralandığı duvarda 40x60 ebatlarında bir kiremit tablo vardı, Çift Başlı Kartal rölyef vardı üzerinde. Fotoğrafını çektim. Sonra daha güzel çekilmişleri vardır diyerek üzerinde durmadım. Fakat bir yıl geçmedi, o tablonun çalındığı haberi basında yer aldı, kahroldum! Elimden bir şey gelmediği için kendimi affetmedim.
Şimdi aynı yürek acısıyla sembollerle İstanbul anlatıyorum.
Okurlarımın izniyle, devam edeceğim. Ancak ben size yanlış anlatmış olabilirim, bir de siz araştırın lütfen.
Mahiye MORGÜL 15.01.2019
Yazarın Tüm Yazıları... - Yazar'a mesaj yaz
-
Yorum Yaz
|
|